ترام چیست و چه کاربردی در چاپ دارد؟

ترام (Halftone) یکی از اصطلاحات تخصصی در صنعت چاپ است و حتی افرادی که سال ها در این حرفه مشغول به فعالیت هستند، ممکن است با آن آشنایی نداشته باشند. ترام به مجموعه نقاط ریزی گفته می شود که با ایجاد سایه روشن، یک تصویر کامل را پدید می آورند. ترام دارای انواع مختلفی است و انتخاب هر یک از آن ها بر روی وضوح و ظرافت تصویر اثر می گذارند. نقش Halftone در کیفیت تصاویر چاپ شده بسیار زیاد است و به طور گسترده در چاپ تبلیغاتی از آن استفاده می شود.

منظور از ترام در صنعت چاپ

ترام در صنعت چاپ به نقاط ریزی می گویند که برای چاپ تصاویر از آن ها استفاده می شود. این تکنیک باعث می شود دستگاه های چاپگر با ترکیب نقاط رنگی، رنگ های مختلف و سایه دار ایجاد کنند. این نقاط به طور دقیق و با توجه به میزان جوهر و فشار چاپ، در کنار هم قرار می گیرند تا تصاویری با کیفیت و جزئیات بالا چاپ نمایند.

کاربرد ترام در چاپ

ترام در صنعت چاپ کاربرد بسیار گسترده و مهمی دارد. با استفاده از این تکنیک در مرحله پیش از چاپ می توان کیفیت تصاویر چاپی را بالا برد که این موضوع در چاپ تبلیغات اهمیت زیادی دارد. با استفاده از ترام می توان لوگوها را با جزئیات و وضوح بیشتری نشان داد؛ با این کار کیفیت لوگو که نمادی از برند است افزایش پیدا می کند.

از Halftone می توان در چاپ انواع پوسترها و محصولات تبلیغاتی برای ایجاد عمق و جذابیت بصری استفاده کرد. همچنین از این تکنیک برای تصاویری که به تنوع رنگ و سایه نیاز دارند استفاده می شود، به همین دلیل در چاپ مجلات و کتاب ها کاربرد زیادی دارد. با توجه به اینکه ترام در کیفیت و وضوح تصاویر نقش زیادی دارد، پیشنهاد می شود چاپ کاتالوگ، بنر، کارت های ویزیتوری و .... را به تیمی بسپارید که با ترام گذاری به طور کامل آشنایی داشته باشند و با توجه به نوع و روش چاپ، از این تکنیک به نحو صحیحی استفاده کنند.

دیگر کاربردهای ترام شامل موارد زیر می شود:

• ایجاد سایه و عمق تصویر: با استفاده از ترام می توان سایه و عمق های مختلفی را در تصاویر ایجاد کرد. این امر باعث می شود که تصاویر چاپی از نظر بصری جذاب تر شوند. تکنیک Halftone این امکان را می دهد که سایه ها و رنگ ها به صورت دقیق تر و با جزئیات بیشتری نشان داده شوند.
• چاپ رنگی: در این تکنیک با استفاده از نقاط مختلف، رنگ های متنوعی تولید خواهد شد که برای این کار از چندین نوع ترام جهت ایجاد طیف های مختلف رنگی استفاده می شود.
• کاهش مصرف رنگ: با استفاده از ترام می توان مقدار جوهر مصرفی در چاپ را کاهش داد؛ چراکه می توان نواحی بزرگتری از رنگ را با الگوهای ترام پر کرد.
• چاپ تصاویر با کیفیت بالا: با استفاده از ترام می توان کنتراست تصاویر را افزایش داد و تصاویری با کیفیت بالا چاپ کرد.

ویژگی های تکنیک Halftone

از ویژگی های مهم ترام در صنعت چاپ می توان به زاویه، دقت، شکل و اندازه اشاره کرد که هر یک مفهوم خاصی دارند و با شناخت آن ها می توانید ترام و نقش آن در صنعت چاپ را بهتر درک کنید.

 زاویه ترام

زاویه ترام به زاویه ای اشاره دارد که نقاط ترام در صفحات چاپی قرار می گیرند. انتخاب زاویه مناسب تأثیر زیادی بر روی نحوه نمایش تصاویر و کیفیت چاپ دارد. با استفاده از زاویه های مختلف برای هر رنگ، از تداخل الگوهای ناخواسته جلوگیری می شود که در نهایت باعث بهبود کیفیت چاپ و وضوح رنگ ها می شود. برای چاپ تصاویر با وضوح بالا باید ترام گذاری با زوایای درستی انجام گیرد که در صنعت چاپ اغلب از مد رنگی CMYK استفاده می شود.

در صورت یکی بودن زاویه ترام، رنگ های عکس چاپ شده کیفیت و وضوح قابل قبولی ندارند؛ از این رو باید برای بالا بردن کیفیت و وضوح تصویر، زاویه ترام را به کار گرفته شود تا چیدمان رنگ ها در کنار هم به خوبی صورت گیرد.

 شکل ترام

شکل ترام یکی از مفاهیم بسیار مهم است که آشنایی با آن به شما در درک بهتر ترام کمک می کند. شکل ترام در کیفیت تصویر پس از چاپ نقش زیادی دارد. زمانی که به شکل Halftone اشاره می شود، بیشتر اشخاص به یاد نقاط گردی که ترام از آن ها تشکیل شده می افتند، ولی باید گفت که ترام اشکال مختلفی مانند دایره، بیضی، شش ضلعی، فانتزی و ... دارد. انتخاب هر شکل به نوع چاپ بستگی دارد و نمی توان تمام این اشکال را برای هر روش چاپی انتخاب کرد؛ زیرا این کار کیفیت تصویر را پایین می آورد. برای مثال در چاپ افست برای بالا رفتن وضوح تصویر از ترام مربع شکل استفاده می کنند یا اگر جزییات و ظرافت تصاویر اهمیت بالایی داشته باشد باید از ترام بیضی استفاده کرد.

دقت ترام

یکی از مفاهیم بسیار مهم در ارتباط با ترام، دقت آن است. دقت در واقع همان اندازه ترام است که به ریزی و درشتی آن اشاره می کند. دقت ترام بر اساس خط بر سانتی متر (lpc) یا خط بر اینچ (lpi) بیان می شود. هر چه مقدار خط بر سانتی متر بیشتر باشد، اندازه ترام ریزتر است و در نتیجه جزئیات تصویر را بهتر به نمایش می گذارد.

تنظیم و کار با ترام های درشت تر بسیار راحت تر است، اما نمی توان انتظار تصاویر با کیفیتی را داشت. در صورتی که هر چه اندازه ترام ریزتر باشد جزییات تصاویر قابل مشاهده تر هستند. البته انتخاب اندازه ترام به فاکتورهای مختلفی مانند نوع دستگاه چاپ، کاغذ چاپ، روش چاپ، جوهر چاپ و ... بستگی دارد.

روش ایجاد ترام

امروزه به لطف پیشرفت تکنولوژی و روی کار آمدن نرم افزارهای حرفه ای روش ایجاد ترام بسیار ساده شده است. با استفاده از این نرم افزارها به راحتی می توانید بافت ترام را مطابق با میل خود تغییر دهید و کیفیت و وضوح تصویر را چندین برابر کنید. البته استفاده از تکنیک Halftone در نرم افزارها به دقت بسیار زیادی نیاز دارد و باید حساسیت بالایی هنگام اعمال آن به خرج دهید. نحوه ایجاد Halftone برای تصاویر رنگی و سیاه سفید در برنامه فتوشاپ با یکدیگر متفاوت است.

برای ایجاد ترام در فتوشاپ برای تصاویر رنگی مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:

1. ابتدا برنامه فتوشاپ را اجرا کرده و تصویر مورد نظر خود را در آن انتخاب کنید.

2. در این مرحله باید در نوار بالای صفحه، گزینه Filter را انتخاب کنید.

3. در مرحله بعد گزینه Pixelate را باز کرده و روی رنگ Halftone مد نظر خود در لیست باز شده کلیک کنید.

4. در این مرحله پنجره ای برای شما به نمایش در می آید که می توانید اندازه نقاط را به سایز دلخواه تنظیم کنید. هر چه عدد بزرگ تری انتخاب شود، سایز نقاط هم افزایش می یابد.

5. در پنجره به نمایش درآمده باید شکل ترام را با توجه به نوع و روش چاپ و میزان وضوح و جزییاتی که انتظار دارید، انتخاب کنید.

6. در صورتی که ترام ایجاد شده متفاوت از حالت های رنگی تصویر شما باشد، باید فایل خود را تبدیل کنید. تبدیل فایل از سربرگ Image و گزینه Mode انجام می شود.

ایجاد ترام برای تصاویر سیاه و سفید در فتوشاپ بدین شرح است:

1. نخست باید حالت رنگ تصویر را از مسیر Image > Mode > Grayscale عوض کنید.

2. حال در نوار بالای صفحه روی سربرگ Image رفته و گزینه Mode را انتخاب کرده و سپس روی گزینه Bitmap کلیک کنید.

3. در این مرحله یک منوی پاپ آپ برای شما به نمایش در می آید. در این منو باید روی زمینه Halftone Screen کلیک کنید.

4. سپس صفحه جدیدی برای شما به نمایش در می آید. در این صفحه باید ویژگی های ترام مانند زاویه، شکل، دقت و ... را تنظیم کنید.

نتیجه گیری

ترام کوچک ترین بخش یک تصویر رنگی یا سیاه سفید است که مجموعه ای از آن یک تصویر را ایجاد می کند. تکنیک Halftone نقش بسیار زیادی در وضوح، نشان دادن جزییات و کیفیت تصویر دارد؛ از این رو در شهر چاپ آنلاین به آن توجه ویژه ای می شود تا تصاویر چاپ شده کیفیت و وضوح بالایی داشته باشند و به خوبی پیام تصویر چاپ شده را به مخاطبان منتقل کنند.